Banjička šuma – Šetnja, rekreacija i uživanje u prirodi

Jedna od najlepših beogradskih park-šuma nalazi se u naselju Banjica, na teritoriji opštine Voždovac. Prostire se uz Bulevar Oslobođenja, ukupnom dužinom od 2,3 kilometra. Deo šume je ispresecan pešačkim stazama i predviđen je za sport i rekreaciju. Banjička šuma ima veliki značaj za mikroklimu grada, jer služi kao rezervoar svežeg vazduha i ublažava temperaturne i druge ekstreme.

U periodu između dva svetska rata, vegetacija je uglavnom bila posečena a prostor korišćen za gajenje povrtarskih kultura. Ubrzo je pokrenuta ideja ponovnog pošumljavanja, pa je najesen 1939. posađeno prvo stablo iza kasarne Drugog puka. Nakon Drugog svetskog rata, u periodu 1948-1950. izvršeno je novo pošumljavanje, tako da današnju floru čine staništa lužnjaka, cera, graba i lipe. Naime, ovde preovlađuju stabla listopadne šume, ali ima i četinara koji su sađeni po obodu šume.

S obzirom na brojne vrste ptica koje nastanjuju ovaj areal, park-šuma je proglašena prirodnim dobrom i stavljena pod zaštitu države. Ovu inicijativu je pokrenuo Timoti Džon Bajford, britanski reditelj i scenarista, ali i orintolog i posvećeni posmatrač ptica. Bajfrod je u periodu od 1986. do 1989. godine proučavao ptice na ovom prostoru i na osnovu toga predložio da se šuma stavi pod zaštitu. Nekada poznata kao „Titov gaj”, danas nosi naziv „Bajfordova šuma”.

Na ovom području dominiraju ptice karakteristične za listopadne šume. Na sastav ptičje faune nisu uticali samo prirodni faktori već i činjenica da je šuma relativno mlada i planski pošumljena. Osim toga, urbano područje povoljno utiče na zimovanje mnogih vrsta ptica kao što su jastreb, mišar, siva žuna, senica i drozd. U kategoriji gnezdarica, najviše je zastupljen slavuj, sjenica, svraka, vrana i veliki šareni detlić.

U središnjem delu park-šume postoji uređena trim staza, što je odlična prilika za sportski trening ili svakodnevnu rekreaciju. Nekoliko manjih stazica i puteljaka odvaja se od glavne staze celom njenom dužinom. Za predah od duže šetnje ili džoginga poslužiće drvene klupe i stolovi. Što se tiče porodičnih izleta, deci je obično zanimljivo otkrivanje skrovitih kutaka šume, ali se takođe mogu zabaviti na igralištima gde su za njih postavljene ljuljaške i klackalice.

Posebna atrakcija je Banjički potok koji protiče južnom stranom park-šume. Slušajući šuštanje lišća i mlazeve vode, na trenutak možete zaboraviti da se nalazite nadomak urbanog naselja i prometnih saobraćajnica. Na ovom lokalitetu najviše ima stabala hrasta i javora, ali ima i dosta bagrema i topola. Takođe možete naići na ježeve, krtice, veverice, lasice i druge vrste sitnijih sisara.

Kretanje kroz čitav ekosistem je jednostavnije ukoliko poznajete lokalne orijentire. Sa severne strane, to su ulica Generala Pavla Jurišića Šturma i sportski kompleks „Gemaks”; sa zapadne strane, vojni kompleks „Rasadnici”, sportski tereni FK „Rad” i SC „Voždovac” i „Banjica” sa pratećim objektima; sa istočne strane, saobraćajnica Bulevar Oslobođenja i stambena zona; sa južne strane, Crnotravska ulica i stambeno naselje Banjica.

Park-šuma je minimalno urbanizovana i postoji tek nekolicina kafića i restorana. Ozon, Blunch i Piatto Saruna su prijatni ambijenti u kojima možete ručati ili popiti piće. Upravo je status šume kao spomenika prirode način da se konzervira njen prirodni karakter. Poput Zvezdarske šume ili Košutnjaka, Banjička šuma predstavlja zgodno mesto za porodični izlet. Možda je već sledeći vikend pravo vreme za otkrivanje ove raskošne zelene oaze.